W Góry Izerskie już bez zegarka
Gratka dla turystów przemierzających Góry Izerskie: odmierzanie czasu rozpoczął pierwszy profesjonalny zegar słoneczny. To pierwszy tego typu zegar w polskich górach. Turyści odpoczywający w schronisku Orle, nieopodal Jakuszyc, mogą odczytać datę i godzinę tak jak to robiono przed wiekami.
– Czas odczytany na zegarze będzie się różnić od tego na zegarkach o jedną godzinę, bo zegar wskazuje czas prawdziwy, czyli słoneczny, a nasze zegarki ustawione są na czas letni – tłumaczy Stanisław Kornafel ze schroniska Orle, który wspiera młodych astronomów z Uniwersytetu Wrocławskiego.
Zegar powstał bowiem w ramach Astronomicznych Projektów Izerskich, które realizują młodzi naukowcy z UWr. To pierwsze takie przedsięwzięcie w kraju. Kolejnym jego etapem ma być gnomon koło Chatki Górzystów: dwumetrowej wysokości granitowa iglica. To jeden z najstarszych i najprostszych przyrządów astronomicznych. Cień gnomona wskazuje położenie Słońca.
Na trasie ze schroniska Orle do Chatki Górzystów powstanie także 4,5-kilometrowa ścieżka dydaktyczna – model układu słonecznego. Każda planeta będzie zaznaczona skalnym obeliskiem z opisem. W planach jest także ustawienie Kamiennego Kręgu na Stogu Izerskim oraz utworzenie Parku Ciemnego Nieba na obszarze obejmującym górną część doliny rzeki Izery i dolinę Izerki wraz z otaczającymi je górami (ok. 70 km kw.).
– Dzięki temu turyści poznają tajniki gwiazd i będą mogli obserwować nocne niebo w amatorskich obserwatoriach astronomicznych – podkreśla dr Sylwester Kołomański z Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
Niebo nad Górami Izerskimi jest 20 razy ciemniejsze niż nad miastami. Dzięki temu gwiezdne konstelacje są doskonale widoczne: np. Drogę Mleczną widać jak na dłoni. To unikatowe miejsce w skali kraju. Tworzenie wszystkich elementów Astronomicznych Projektów Izerskich potrwa dwa lata.