ABC resuscytacji
A (Airway – drogi oddechowe)
Udrożnić drogi oddechowe i ocenić oddech.
- Obrócić poszkodowanego na plecy (rys.1-3).
- Odchylić głowę do tyłu trzymając rękę na czole – tylko wtedy gdy nie ma podejrzenia urazu kręgosłupa szyjnego!
- Palcami, w rękawiczce lub owiniętymi chusteczką, opróżnić jamę ustną z ciał obcych (cukierek, proteza, itp.), nie usuwać protezy dobrze umocowanej.
- Palcami drugiej ręki unieść żuchwę.
Ocenić oddech.
- (nie dłużej niż 10 sekund)
- Pochylić głowę tak aby policzek był nad ustami poszkodowanego, a wzrok skierowany na jego klatkę piersiową – ocenić:
- wzrokiem – ruch klatki piersiowej;
- słuchem – szmery oddechowe;
- czuciem – ruch i ciepło wydychanego powietrza.
- Oddech prawidłowy: ułóżyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej (rys.4-6), posłać kogoś lub samemu udać się po pomoc, w przypadku pozostania przy poszkodowanym sprawdzać regularnie jego oddech.
- Brak oddechu – przejść do punktu B.
Udrażnianie dróg oddechowych u osoby z podejrzeniem urazu kręgosłupa.
- (po skoku do wody, upadku z wysokości, wypadku samochodowym lub narciarskim)
- Uklęknąć za głową ratowanego.
- Cztery palce ułóżyć za kątami żuchwy, przesunąć nimi żuchwę do góry i do przodu.
- Kciukami otwórzyć lekko usta ratowanego (przesunąć w dół dolną wargę).
B (Breathing – oddychanie)
Rozpoznanie braku oddechu – wykonać sztuczne oddychanie.
- Nie opuszczać poszkodowanego, zatelefonować lub wysłać kogoś po fachową pomoc.
- Wykonać dwa skuteczne wdechy (tak aby klatka piersiowa poszkodowanego unosiła się i opadała):
- odchylić głowę poszkodowanego, drugą ręką unieść żuchwę (rys.7);
- ręką położoną na czole zacisnąć nos;
- wykonać wdech (wdmuchiwać spokojnie powietrze), obejmując szczelnie wargami usta poszkodowanego (metoda usta-usta) (rys.8);
- odsuwając swoją głowę, by nabrać powietrza, obserwować opadanie klatki piersiowej poszkodowanego (rys.9);
- podobnie wykonać drugi wdech.
- Jeśli wdechy są nieskuteczne:
- jeszcze raz sprawdzić zawartość jamy ustnej, usunąć z niej ciała obce;
- ponownie odchylić głowę, unieść żuchwę i spróbować wykonać ponownie 2 skuteczne wdechy (do 5 prób);
- Niezależnie od rezultatu przejść do punktu C.
Sztuczne oddychanie metodą usta-nos.
- (wykonywana w przypadku całkowitego braku uzębienia ratowanego, urazów w okolicy ust lub żuchwy)
- Zamknąć usta ratowanego.
- Szczelnie objąć ustami nos ratowanego.
- Wykonać sztuczny wdech.
- Otworzyć usta ratowanego, by umożliwić wydech.
C (circulation – krążenie krwi)
Ocenić krążenie krwi.
- Osoba przeszkolona: sprawdzić tętno na tętnicy szyjnej.
- Osoba nie przeszkolona: sprawdzić obecność kaszlu, mimowolnych ruchów, prób oddechu (nie poświęcać temu więcej niż 10 sekund).
Krążenie zachowane.
- Kontynuować sztuczne oddychanie, sprawdzając oznaki zachowanego krążenia co 10 oddechów lub co minutę; gdy poszkodowany zacznie sam oddychać, ułóżyć go w pozycji bezpiecznej i nadal kontrolować oddech i oznaki krążenia.
Brak oznak zachowanego krążenia – rozpocząć pośredni masaż serca.
- Przesuwając palcami po łuku żebrowym, znaleźć koniec mostka; w odległości 2 palców od tego miejsca (rys.11), przyłóżyć do mostka nadgarstek i połóżyć na nim drugą dłoń; unieść palce obu dłoni, by nie dotykały żeber (rys.12).
- Wyprostować ręce w łokciach i pochylić się, tak aby ciężar ciała opadał na dłonie (rys.13).
- Nie odrywając rąk ucisnąć 15 razy mostek (niezależnie od liczby ratowników) z częstotliwością 100/min i na głębokość 4-5 cm, liczyć głośno.
- Po 15 uciśnięciach wykonać 2 skuteczne sztuczne wdechy, nie zapominając o udrożnieniu dróg oddechowych, a następnie kolejne 15 uciśnięć, itd.
- Po każdych 4 cyklach (2 wdechy, 15 uciśnięć – każdy cykl zaczyna się od 2 sztucznych wdechów) sprawdzić oznaki krążenia krwi (do 10 s); jeżeli jest ich brak, kontynuować sztuczne oddychanie i pośredni masaż serca do chwili przybycia fachowej pomocy.
Schemat postępowania przy prowadzeniu akcji resuscytacyjnej.
ponowna kontrola oddechupowrót samoistnego oddechu
ułożenia na boku
utrata przytomności | ||||
![]() |
||||
kontrola oddechu | ![]() |
utrzymany oddech samoistny | ![]() |
ułożenia na boku |
![]() |
||||
brak oddechu | ||||
![]() |
||||
odgięcie głowy ku tyłowi 2 wdmuchnięcia (do 5 prób) |
||||
![]() |
||||
![]() |
||||
brak oddechu | ||||
![]() |
||||
kontrola tętna | ![]() |
tętno wyczuwalne | ![]() |
kontynuacja sztucznego oddychania |
![]() |
||||
tętno niewyczuwalne | ||||
![]() |
||||
wyznaczenie punktu uciskania, masaż serca |
||||
![]() |
||||
na zmianę 15 uciśnięć 2 wdmuchnięcia |
||||
![]() |
||||
co 1 minutę (4 cykle) kontrola tętna |
![]() |
pojawienie się tętna i samoistnego oddechu |
![]() |
ułożenie na boku |
![]() |
||||
utrzymuje się brak akcji serca i bezdech |
||||
![]() |
||||
kontynuacja reanimacji |
WRÓĆ DO GŁÓWNEGO MENU:
- Odmrożenie
- Porażenie piorunem
- Oparzenia
- Porażenie i udar cieplny
- Wychłodzenie
- Wyczerpanie
- Utonięcia
- Zatrucia
- Epilepsja
- Kolka
- Atak i zawał serca
- Wstrząśnienie mózgu
- Użądlenie owada
- Ukąszenie węża
- Choroba wysokościowa
- Lęk wysokości
- Zapalenie wyrostka robaczkowego
- Zapalenie wargi i nozdrzy
- Zapalenie spojówki oka
- Ciało obce (nie penetrujące)
- Amputacje urazowe
- Uszkodzenie tułowia
- Uraz kręgosłupa
- Skręcenia i zwichnięcia
- Złamania
- Krwawienie
- ABC resuscytacji
- Omdlenie
- Wstrząs (szok)
- Porażenie słoneczne