Lawinisko
Uprawiając narciarstwo poza trasowe, ski-alpinizm czy alpinizm, narażeni jesteśmy na większe ryzyko związane z zagrożeniem lawinowym. Jak należy się zachować gdy jesteśmy świadkami wypadku lawinowego?
Przede wszystkim należy sobie uświadomić, że dla zasypanego przez lawinę, jeśli nie zginął od razu w wyniku odniesionych obrażeń, najważniejszym jest by odnaleźć i wydobyć go z lawiny w jak najkrótszym czasie. Jego szanse na przeżycie w lawinie w zależności od czasu ilustruje poniższy wykres.
Wykres ten sporządzono analizując wiele wypadków lawinowych do jakich doszło w Alpach w ciągu ostatnich lat. Wynika z niego, że ponad 90% szans przeżycia wypadku lawinowego mają osoby wydobyte w pierwszych 15 minutach od zasypania. Po 45 minutach szanse te spadają praktycznie do 25%. To właśnie determinuje nasze postępowanie. Na początek jeszcze jedna uwaga. Żadna służba ratownicza nie jest w stanie przybyć na miejsce wypadku w ciągu pierwszych piętnastu minut. Najczęściej udaje się dotrzeć pierwszym ekipom ratowniczym w ciągu 45-60min. od zawiadomienia o wypadku, czyli w momencie, gdy szanse na przeżycie zasypanego spadają do 25%. Stąd wniosek, że do akcji ratunkowej muszą przystąpić przebywający w pobliżu świadkowie wypadku lawinowego.
Co raz więcej osób uprawiających górskie sporty ekstremalne w zimie, uczęszcza na specjalne kursy lawinowe i wysokogórskiej turystyki zimowej. Jednak jest wiele osób, które w takich szkoleniach nie brały udziału, a powinny umieć się zachować w przypadku zejścia lawiny.
Jeżeli wśród świadków lawiny nie ma osób posiadających większego doświadczenia (ratownik TOPR, GOPR, strażnik parku narodowego, przewodnik górski, obsługa schroniska), należy wziąć inicjatywę w swoje ręce i pokierować wstępną akcją ratunkową. Powinniśmy pamiętać o następujących zasadach:
W czasie zejścia lawiny:
- starać się zapamiętać liczbę oraz rozmieszczenie porwanych przez lawinę (punkt P1) oraz trasę ich przemieszczania się, aż do momentu zniknięcia pod śniegiem (punkt P2);
- próbować określić tor dalszego przemieszczania się mas śnieżnych po zniknięciu ofiar, aż do zatrzymania lawiny.
Po zatrzymaniu się mas śnieżnych:
- powiadomić górskie służby ratunkowe o zaistniałym wypadku;
- ocenić niebezpieczeństwo zejścia następnych lawin i wyznaczyć osobę, która będzie obserwować stok;
- miejsca charakterystyczne na lawinisku (miejsca porwania, miejsca zniknięcia w śniegu, rzeczy zasypanych, itp.) oznaczyć kijkami;
- w przypadku posiadania “pips-a”, należy przełączyć go na odbiór i rozpocząć poszukiwania licząc na to, że zasypany też posiadał takie urządzenie przełączone na nadawanie;
- przy pomocy obecnych osób przeszukać powierzchnię lawiniska w możliwie szerokim pasie od dołu w linii spadku aż do miejsca zniknięcia zasypanych, jak również nieco powyżej;
- w czasie poszukiwań nasłuchiwać, czy spod śniegu nie dobiegają odgłosy;
- rzeczy wystające pozostawić w miejscu znalezienia (oznaczyć kijkami);
- wykonać próbne sondowanie przy pomocy posiadanego sprzętu (np. kijków narciarskich bez talerzyków);
- po natrafieniu na zasypanego należy odkopać go ostrożnie, uwalniając w pierwszym rzędzie głowę i klatkę piersiową, w razie potrzeby stosować zabiegi reanimacyjne, po przeniesieniu ofiary w bezpieczne miejsce należy postępować jak w przypadku silnego wychłodzenia organizmu;
- po lawinisku należy się poruszać najkrótszymi drogami, nie wolno kluczyć;
- nie zanieczyszczać lawiniska odpadkami, niedopałkami, fekaliami, itp.
WRÓĆ DO GŁÓWNEGO MENU: